Yumurtalıklarda kist olup olmadığını ultrason muayenesi ile belirliyoruz; ultrason, ağrısız ve zararsız bir işlemdir. Bakire olan hastalarda karından, yukarıdan bakılırken, bakire olmayan hastalarda ise vajinal yoldan, alttan ultrason muayenesi yapılır.
Ayrıca, kistin ameliyat gerektirip gerektirmediğine veya takip edilip edilmeyeceğine, yine ultrason ve bazen kan testleri ile karar veriyoruz.
Menopoz döneminde olmayan kadınlarda, yumurtalıklar sürekli olarak çalışırlar. Kadınlarda sağ ve sol olmak üzere iki yumurtalık bulunur ve beyinden gelen sinyallere cevap olarak hormonlar üretirler ve yumurta üretirler. Ancak bazen beyin ile yumurtalık arasındaki iletişimde bozukluklar nedeniyle yumurtalık kistleri ortaya çıkabilir. Bu kistler, genellikle masum ve kendiliğinden küçülme eğilimindedirler. Bu tür kistlere “fonksiyonel kist” adını veririz ve genellikle ameliyat gerektirmezler.
Ancak bazen, beyin-yumurtalık faaliyeti dışındaki nedenlerle yumurtalık kistleri gelişebilir ve bu kistleri çıkarmak için ameliyat gerekebilir. Çünkü bazıları kötü huylu kistlerdir ve eğer ihmal edilirlerse ciddi sonuçlara yol açabilirler.
Yumurtalık kistlerinin kötü huylu olma olasılığı, menopoz döneminde ve erken çocukluk döneminde daha yüksektir. Adet gören kadınlarda ortaya çıkan kistlerin çoğu genellikle masum kistlerdir.
Kistin görüntüsü, boyutu, iç yapısı, içindeki oluşumlar ve çevre dokularla olan ilişkisi, kistin iyi huylu veya kötü huylu olma olasılığı hakkında bilgi verir.
Tüm bunların yanı sıra, endometrioma olarak adlandırılan “çikolata kistleri” de vardır ve bunlar genellikle kötü huylu değildir, ancak bazı durumlarda yine de çıkarılmaları gerekebilir.
