Gebelik takibi başlamadan önce hamilelik tanısı koymak gereklidir. Adet gecikmesi yaşayan kadınlar, hamilelik durumlarını kontrol etmek için idrar ya da kan testi yapabilirler.
Hamilelik testi pozitif çıktığında, bebeği ultrason incelemesi ile görmek gerekir. Bu inceleme erken dönemde alttan (vajinal) ultrasonla daha rahat yapılabilir. Rahim içinde kese, embryo ve bebeğin kalp atışları gibi önemli bulguların incelendiği bir ultrason muayenesi yapılır.
Kalp atışlarını net bir şekilde gördükten sonra ayrıca duymak gerekli değildir, çünkü fazladan ısı vermekten kaçınılmalıdır. Bu konuda hastanın tercihine saygı duyulmalıdır. Bu ultrason kontrolleri sırasında dış gebelik, ikiz gebelik ve boş gebelik gibi riskleri de değerlendirmiş olursunuz.
Sonrasında hamilelik takibine başlamak için bazı kan ve idrar testleri yapılmalıdır:
- Kan grubu ve Rh faktörü tayini
- Tam kan sayımı
- Açlık kan şekeri
- Karaciğer fonksiyon testleri (ALT, AST)
- Böbrek fonksiyon testleri (Üre, Kreatinin)
- Kızamıkçık, Sifiliz, Hepatit B, Hepatit C ve AIDS gibi enfeksiyon taramaları
- İdrar testi ve idrar kültürü
Rahim ağzı kanser taraması konusunda anne ile uygun bir yaklaşım belirlenmelidir. Eğer uzun süredir yapılmamışsa bu testin yapılması önemlidir.
Anne adayının kronik bir hastalığı varsa, bu durumun güncel durumu incelenmeli ve gerektiğinde ilgili branş doktoruyla görüşülmelidir.
Bebeğin kromozom yapısını araştırmak önemlidir. Özellikle Down Sendromu gibi sık görülen genetik hastalıklar için tarama testleri yapılabilir. Ekonomik durum uygunsa, anne kanındaki fetal DNA’yı inceleyen bir test tercih edilebilir. Aksi halde daha ekonomik olan ikili, üçlü veya dörtlü testler kullanılabilir.
Hamileliğin 14. haftasından itibaren bebeğin cinsiyeti belirlenebilir hale gelir.
Hamileliğin 15-20. haftaları arasında üçlü veya dörtlü testler yapılabilir, ancak daha önce ikili test yapılmışsa bu testlere gerek olmayabilir. Bu testlerde anormal sonuçlar alınırsa, bebeğin hücrelerinin alınarak daha ayrıntılı bir inceleme yapılması gerekebilir.
Hamileliğin 18-22 haftaları arasında detaylı bir ultrason muayenesi yapılması önerilir. Bu muayene sırasında bebeğin anatomik yapıları ayrıntılı olarak incelenir.
Hamileliğin 24. haftasından itibaren şeker tarama testi yapılması önerilir. Bu test basit bir test olmasına rağmen, bazı gebeler tarafından tercih edilmeyebilir. Ailede kan uyuşmazlığı riski varsa 28 haftada ilgili iğnenin yapılması gerekmektedir.
Hamileliğin 36-37 haftalarından doğuma kadar olan dönemde haftalık NST (Non-Stres Test) kontrolleri yapılır. Hamilelik takibi sürecinde, anne adayının tercihlerine ve ihtiyaçlarına dikkat edilerek uygun bir takip planı oluşturulur. Bu süreçte bebeği görmek isteyen annelerin istekleri de karşılanır. Tüm annelere sağlıklı ve mutlu bir gebelik dilerim.
